چرا باید به بازار بورس اعتقاد داشته باشید؟
در پادکست قبلی رادیو سرمایه با عنوان محافظه کاری در سرمایه گذاری ما با هم در مورد پس انداز کردن و سرمایه گذاری صحبت کردیم، صندوقهای سرمایه گذاری را با هم مقایسه کردیم و به این موضوع پرداختیم که چرا آدمها با علم به اینکه اوراق با درآمد ثابت حتی نمی تواند ارزش پول آنها را در برابر تورم حفظ کند اما باز هم به سراغ این اوراق میروند. در واقع در مورد این صحبت کردیم که چرا آدمها محافظه کارند.
امروز میخواهم به سراغ یک موضوع چالشی بروم و آن اعتقاد داشتن به بازار سهام و سرمایه گذاری در دارایی های ریسکی است. خواهیم دید که اگر شما اعتقادی به این بازار نداشته باشید، نباید وارد این نوع سرمایه گذاری ها شوید. چون قطعاً ضرر میکنید. حالا به سراغ اصل موضوع برویم و ببینیم موضوع از چه قرار است؟
ریشه بی اعتمادی و بی اعتقادی به بازار بورس کجاست؟
وقتی در مورد اعتقاد داشتن به سرمایه گذاری در بورس صحبت میکنیم، منظورمان این نیست که شما چشم بسته وارد این بازار شوید و شروع به خرید و فروش کنید. در واقع منظور من معنای عمومی باور و اعتقاد نیست که شما بدون اطلاع از شواهد تجربی یا دلایل علمی و منطقی به این نتیجه برسید که در بازار سرمایه گذاری کنید. برعکس. شما با شناخت هر چه بیشتر بازار و روندها مصمم تر و اگاهانه تر در این بازار اقدام میکنید.
بورس یعنی جایی که در آن خریداران و فروشندگان با هم دست و پنجه نرم میکنند. خریداران به دنبال خرید در قیمتهای پایین تر و فروشندگان به دنبال فروش در قیمتهای بالاتر هستند. اما در این رقابت عرضه و تقاضا کدام گروه پیروز میشود؟
سرمایه گذاری در بورس و موفقیت در این بازار در بلندمدت نیازمند تخصص، مهارت، دانش و تجربه سطح بالا است که شما به ندرت میتوانید این ها را برون سپاری کنید و برای به دست آوردن آنها نیاز به زمان نسبتا طولانی و صبر و حوصله کافی دارید. اما آیا همه اینها برای موفقیت در بازار بورس کافی هستند؟
بیایید با هم چندین عامل اثرگذار بر قیمتها را بررسی کنیم.
تاثیر رفتارهای جمعی و عوامل بیرونی بر آینده بازار
به خاطر رفتار توده ای (گله ای) و سوگیری های شناختی سرمایه گذاران، خیلی از فعالان بازار سرمایه یا تازه واردان این بازار، تجربه های بد و ناراحت کننده ای از سرمایه گذاری در سهام دارند. همینطور سیاست گذاری های اشتباه و بی مسئولیتی مدیران و افراد تاثیرگذار، در کنار قوانین یک شبه ای که بدون در نظر گرفتن عوارض و اثرات جانبی آنها، ابلاغ و اجرا می شوند، در برهه های مختلف اثر منفی بر بازار و سرمایه سرمایه گذاران گذاشته است.
برای مثال بسیاری از سرمایه گذارانی که در سالهای 83 و 92 بخش بزرگی از سرمایه خود را در این بازار از دست داده اند، باقی مانده سرمایه خود را از این بازار خارج کردند و دیگر در بازار بورس سرمایه گذاری نکردند. بسیاری دیگر از سرمایه گذاران هم هنوز از روی دادن بحرانی مشابه آن بحران ها، می ترسند و با هر اتفاق سیاسی و اجتماعی، ممکن است سهام خود را نقد کنند و آماده خروج از بازار شوند.
تاثیر اطرافیان روی معاملات آینده معامله گران
وقتی به تازگی وارد بازار بورس می شوید و شروع به یادگیری این بازار می کنید، بسیار هیجان دارید و علاقه مندید با افراد خانواده و دوستان و همکاران خود در مورد سرمایه گذاری هایتان صحبت کنید. در ابتدا و شرایط عادی همه چی خوب پیش میرود تا زمانی که طوفان به پا شود.
اگر باد به بادبان های شما بوزد و سرمایه گذاری شما خوب پیش برود، دور و اطرافیان شما شروع به ارسال اخبار بد و ناامیدکننده برای شما میکنند تا به نوعی شما را از سرمایه گذاری تان مایوس می کنند و لذت و شیرینی آن را به تلخی تبدیل میکنند.
در جهت عکس هم زمانیکه مطلع میشوند اوضاع سرمایه گذاری شما چندان مناسب نیست، شروع به تحلیل شرایط و نقد تصمیمات سرمایه گذاری شما می گیرند. در چنین شرایطی دوام آوردن و تصمیم درست گرفتن بسیار سخت است. از طرفی نمیشود به گذشته بازگشت و آن ها را از سرمایه گذاری خود در بورس مطلع نکرد.
من قصد ندارم رفتار اطرافیان را قضاوت کنم. اما وقتی شما آنها را از سرمایه گذاری های خود مطلع میکنید، معمولا اگر نظرشان با شما یکسان نباشد به هر شکلی سعی می کنند شما را از تصمیمتان منصرف کنند. بنابراین اگر قصد دارید با انها مشورت کنید، فقط کافیست از آنها نظرشان را بپرسید. به هیچ وجه آنها را در جریان فعالیتهای مالی و سرمایه گذاری تان قرار ندهید.
بی اثر بودن هر نوع تحلیلی در بازارهای نزولی
پیش از این گفتم که شما برای موفقیت در بازار بورس باید یک سرمایه گذار تمام عیار باشید و دانش و مهارت و تجربه کافی در این بازار کسب کرده باشید. فرض میکنیم شما حالا این ویژگی را دارید و بهترین سهم بازار را در بهترین قیمت و زمان ممکن خریده اید و منتظر رشد قیمت آن هستید. ناگهان رئیس سازمان خصوصی سازی کشور مصاحبه ای می کند و به یکباره کل بازار صف فروش میشود. آیا شما میتوانستید چنین اتفاقی را پیش بینی کنید؟ ظرف 5 روز 20 درصد از ارزش سرمایه شما کاسته میشود و عملا هیچ تفاوتی بین شما و آن کسی که تازه روز اول است که با سیگنال یک کانال ناشناس در تلگرام سهمی را خریده از نظر نتیجه وجود ندارد. در چنین شرایطی عملا همه سهام خوب و بد بازار با هم شروع به افت قیمت میکنند و همه مسائلی که تا به اینجا گفتیم باعث میشود ریزش بازار بیشتر و بیشتر شود.
خب… مواردی که تا به اینجا در موردشان صحبت کردیم و بسیاری موارد دیگر نشان میدهد ما با پدیده ای زنده روبرو هستیم که تقریبا غیر قابل پیش بینی است. امروز شما نمیتوانید بگویید فردا در این بازار چه اتفاقی رخ خواهد داد و فقط میتوانید بر اساس تاریخچه قیمتها و روند کلی شاخص های اقتصادی در مورد آینده تصوراتی داشته باشید.
پس همانطور که میبینیم دانستن اینکه:
- سرمایه گذاری در سهام میتواند باعث رشد سرمایه شما شود.
- بر اساس اطلاعات تاریخی، بازار بورس بیشترین بازدهی را داشته است.
- پس انداز در بانک، روز به روز ارزش پول شما را کمتر میکند.
- سرمایه گذاری در بورس راحت است و نقدشوندگی بالایی دارد.
- درآمد حاصل از سرمایه گذاری در بورس معاف از مالیات است.
- متنوع سازی پرتفو باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری شما میشود.
- سرمایه گذاری در بورس یک فعالیت بلندمدت است.
به تنهایی باعث رشد سرمایه و موفقیت شما در این بازار نمیشود.
فعالیت در این بازار نیازمند تخصص و تجربه کافی در کنار سطح بالایی از خودشناسی و کنترل روی افکار و احساسات و هیجانات روانی است و اگر شما نتوانید به این سطح از تسلط روی خود دست پیدا کنید، نمیتوانید برای بلندمدت در بازار بورس موفق باشید.
اما با داشتن همه این ویژگی های مثبت گاهی بازار بورس وارد دورانی می شود که شما علی رغم اینکه می دانید همه عوامل بنیادی سهم حاکی از ارزان بودن سهم است، اما هر روز قیمتها کمتر و کمتر میشوند. از طرفی شما یک سرمایه گذار هستید نه یک نوسان گیر یا معامله گر. بنابراین تنها عاملی که در چنین شرایطی می تواند شما را در بازار نگه دارد و شما را مجاب کند که قیمتها دوباره رشد خواهند کرد، اعتقاد شما به سرمایه گذاری در بورس و سوداوری این فعالیت مالی در بلندمدت است.
توجه کنید که تخصص در بازار سرمایه به مانند تخصص در سایر حرفه ها نیاز به صرف زمان و پول است. امروز کسب دانش در همه زمینه ها ارزان و تقریبا رایگان است. وب سایتهای بسیاری هستند که در حال انتشار آموزشهای رایگان در زمینه بورس و سرمایه گذاری هستند. کافی است در سطج وب جستجوی ساده ای کنید. وب سایت مدیرمالی که وب سایت خود ما است، وب سایت فراچارت و وب سایت بورسینس سالهاست در حال انتشار آموزشهای متنوع در زمینه سرمایه گذاری در بورس و بازارهای مالی هستند.
همچنین افراد و متخصصان زیادی هم هستند که از طریق کارگزاری ها، نهادهای مالی یا کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام خود روزانه محتوای آموزشی و تخصصی زیادی را در مورد بازار منتشر میکنند. یوتیوب و آپارت هم که مملو از آموزشهای ویدیویی است. فقط به کمی همت و تلاش شما نیاز است تا بتوانید دانش خود را در بازار بورس با استفاده از این آموزشها بالا ببرید.
همچنین در همین وب سایت ها و شبکه های اجتماعی متخصصان از تجربیات و خاطرات خود در مورد گذشته و حال بازار می گویند. شرکت در دوره های آموزشی بورسی هم کمک میکند بخشی از تجربیات مدرس به دانشجویان به طور موفق منتقل شود. نیاز نیست که حتما شما هم 10 سال در بازار حضور داشته باشید تا بتوانید 10 سال تجربه کسب کنید. اگر برنامه روزانه برای آموزش و مطالعه داشته باشید، کم کم شما هم با تجربیات مختلف آشنا میشوید و تجربیات مختلف را می آموزید.
یکی از موثر و مفیدترین اقدامات چند ماه اخیر در بازار سرمایه ایران را مجموعه کیان دیجیتال با برنامه های زنده و تصویری bourseon انجام داده اند. این مجموعه روزانه دو تا چهار ساعت برنامه زنده ویدیویی از طریق وب سایت و پیج اینستاگرام خود برگزار میکنند و در این برنامه ها، با کارشناسان مختلف در مورد اتفاقات روز بازار سرمایه صحبت میکنند. مشاهده این برنامه ها به شما کمک میکند روز به روز تجربه شما در این بازار بیشتر شود.
ما هم در وب سایت مدیرمالی و برنامه های رادیو سرمایه تلاش داریم نقش کوچکی را در ارتقاء این بازار و کمک به سرمایه گذاران ایفا کنیم.
نتیجه گیری
برای ماندگاری در بازار بورس، لازم است شما به این بازار اعتقاد پیدا کنید و تنها زمانی اجازه ورود به این بازار را دارید که شناخت کافی از این بازار کسب کنید و با اعتماد و اعتقاد کامل به فرآیند بازار وارد این بازار شوید.
فارع از خطرات و ریسک های این بازار، باید به این نتیجه برسید که در بلند مدت این بازار میتواند بازده بالاتری نسبت به سایر بازارها عاید شما کند. اگر مطمئن نیستید که میتوانید در این بازار موفق باشید یا مشتاق نیستید که زمان و تلاش کافی صرف کنید تا تبدیل به یک سرمایه گذار موفق شوید، هیچ وقت وارد دنیای بورس نشوید.
در چنین حالتی شما میتوانید در سپرده های بانکی پس انداز کنید یا اگر نگران از بین رفتن ارزش پولتان هستید در دارایی های فیزیکی مثل زمین، مسکن یا طلا سرمایه گذاری کنید یا دلار و سایر ارزها را بخرید.
راه اندازی یک کسب و کار شخصی هم ایده خوبی است که اگر سرمایه کافی داشته باشید میتواند حسابی سودآور باشد.
در نهایت میتوانید به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری بروید.
نکته پایانی آموزش امروز اینکه من شخصا مخالف چرخش سرمایه در بازارهای مختلف نیستم. مثلا ممکن است شما پول خود را مدتی به بازار بورس بیاورید، سپس آن را وارد بازار طلا کنید و بعد از مدتی وارد حیطه خرید و فروش ملک شوید. اتفاقا اگر شما از شم اقتصادی بالایی برخوردار هستید یا اخبار مربوط به گردش سرمایه در بازارهای مختلف به شما میرسد، میتوانید از گردش پولتان در بازارهای مختلف سود خوبی را کسب کنید.
اما به عنوان یک فعال بازار سرمایه، این بازار را بازاری با پتانسیل بالاتر نسبت به سایر بازارهای مالی می بینم. به علاوه بازار بورس توسعه خوبی داشته و ابزارهای سرمایه گذاری متعدد در این بازار وجود دارد. اگر به دنبال نوسان گیری و معامله گری روزانه باشم، در بازار آپشن و همینطور بازار آتی زعفران فعالیت میکنم. اگر بخواهم در بازار طلا سرمایه گذاری کنم، صندوقهای با پشتوانه طلا یا گواهی سپرده سکه طلا را می خرم. سهام بورسی متنوعی هم وجود دارند که مستقیم و غیر مستقیم متاثر از قیمت ارز و زمین هستند و رشد قیمتها در این بازارها با اندک اختلافی در بازار بورس هم نمایان میشود. به علاوه با وجود نزدیک به 700 شرکت در بازار، به طور کلی و جز در مواقعی خاص همیشه فرصت سودآوری در بازار بورس وجود دارد. بنابراین تا زمانی که تغییرات ساختاری و اساسی در بازار و اقتصاد ایجاد نشده است، بازار بورس را بازار مناسب تری برای سرمایه گذاری بلندمدت می دانم.
منابع آموزشی مکمل برای درک مفاهیم مطرح شده در مورد اعتقاد به سرمایه گذاری
من چندین وب سایت را معرفی کردم که میتوانند در یادگیری و انتقال تجربه به شما کمک کنند. در زیر ادرس این وب سایت ها را قرار می دهم تا در صورت نیاز راحت تر آنها را پیدا کنید:
وب سایت بورسآن به آدرس: https://bourseon.com/
وب سایت بورسینس به آدرس: https://www.bourseiness.com/
وب سایت فراچارت به آدرس: https://farachart.com/
همچنین در دوره آموزشی الفتای سرمایه گذاری در بورس مراحلی که برای ورود به بازار بورس در پادکست عنوان کردم، به طور عملی توضیح دادم. آموزشهای کوتاه هر بخش به شما کمک میکند عملکرد بسیار بهتری در بازار بورس داشته باشید.
همچنین سالها پیش مقاله ای را با عنوان خودشناسی در بورس نوشتم که هنوز هم میتواند برای شما مفید باشد. پیشنهاد میکنم این مقاله را مطالعه کنید.
منبع: آموزش سرمایه گذاری و مدیریت سرمایه با مدیرمالی
نوشته چرا باید به بازار بورس اعتقاد داشته باشید؟ اولین بار در مدیرمالی منتشر شده است.